przedszkole1@czarnkow.pl
+48 67 255 27 71
SpóÅ‚gÅ‚oska "r" jest jednÄ… z najbardziej problematycznych spóÅ‚gÅ‚osek wystÄ™pujÄ…cych w rozwoju mowy dziecka. Istnieje wiele teorii, kiedy ostatecznie powinna siÄ™ pojawić w mowie dziecka. PrawidÅ‚owa wymowa gÅ‚oski "r" powinna pojawić siÄ™ w okresie miÄ™dzy 5 a 6 rokiem życia.
Zamiana tej gÅ‚oski przed 5 rokiem życia na "l", "j" lub "Å‚" uznawana jest za normÄ™ rozwojowÄ…. W tym przypadku dziecko zamiast "ryba" mówi "lyba", "jyba" lub "Å‚yba". W tym okresie dziecko może również opuszczać tÄ™ gÅ‚oskÄ™, uznajÄ…c jÄ… za zbyt trudnÄ… do wymówienia.
To, co powinno niepokoić, to zniekształcenie tej głoski, jej nienaturalna deformacja. Czyli jeśli zauważymy, że dźwięk tworzony przez narządy artykulacji dziecka nie pasuje do normy wymawianiowej języka polskiego, powinniśmy jak najszybciej zgłosić się do logopedy o pomoc.
Dlaczego o tym pisze ortodonta?
Podczas realizacji głoski "r" bardzo ważna jest duża sprawność mięśni języka, a przede wszystkim umiejętność uniesienia czubka języka do podniebienia tuż za zębami przednimi i wykonania trudnej wibracji.
Podczas konsultacji ortodontycznych zwracam uwagÄ™ na dÅ‚ugość wÄ™dzideÅ‚ka jÄ™zyka. Przy zbyt krótkim wÄ™dzideÅ‚ku jÄ™zyk nie jest w stanie prawidÅ‚owo unosić siÄ™ w kierunku podniebienia, a jego czubek może nigdy nie wykonać wibracji. Grube i krótkie wÄ™dzideÅ‚ko przy próbie uniesienia jÄ™zyka tworzy serduszko na koÅ„cu jÄ™zyka zamiast regularnego szpica.
Powyższy schemat ukazuje sprawny język z prawidłowym wędzidełkiem (pierwsze z lewej) oraz coraz mniejsze sprawnościowo języki w zależności od długości wędzidełka.
RozwiÄ…zanie problemu
SprawdzonÄ… drogÄ… do uzyskania gÅ‚oski "r" w przypadku zbyt krótkiego wÄ™dzideÅ‚ka jest jego podciÄ™cie chirurgiczne. Zabieg niezbyt skomplikowany i nie dajÄ…cy dużego dyskomfortu pacjentowi. W chwili obecnej wiemy już, że krótkie wÄ™dzideÅ‚ko nie rozciÄ…gnie siÄ™ od ćwiczeÅ„ jÄ™zyka, o czym wczeÅ›niej informowaÅ‚y panie logopedki.
WAŻNE dla powodzenia terapii logopedycznej! Ćwiczenia języka muszą zostać wprowadzone zaraz po przeprowadzeniu zabiegu tzn. już w 1szej dobie po zabiegu!
Kiedy skontrolować wędzidełko?
DÅ‚ugość wÄ™dzideÅ‚ka jÄ™zyka powinna skontrolować poÅ‚ożna zaraz po urodzeniu dziecka. Zbyt krótkie bÄ™dzie miaÅ‚o wpÅ‚yw na pobieranie pokarmu czyli ssanie piersi. Może przyczynić siÄ™ również do niepowodzenia laktacyjnego. PodciÄ™cie u niemowlaka jest banalnie proste i nie wymaga skomplikowanej chirurgicznej procedury, jest również bezbolesne, gdyż na tym etapie wÄ™dzideÅ‚ko jest jedynie cienkÄ… bÅ‚onkÄ….
Pionizacja czubka jÄ™zyka potrzebna jest nie tylko do wymawiania gÅ‚osek, lecz również do prawidlowego schematu poÅ‚ykania. Przy krótkim wÄ™dzideÅ‚ku podczas przeÅ‚ykania jÄ™zyk porusza siÄ™ poziomo przód-tyÅ‚. Może to nasilać wady zgryzu z wychylonymi siekaczami czy zgryzem otwartym. Ponadto silny przyczep wÄ™dzideÅ‚ka z tyÅ‚u za dolnymi siekaczami może z czasem spowodować odsÅ‚anianie szyjek zÄ™bowych. Dzieje siÄ™ tak z powodu pociÄ…gania brzegu dziÄ…sÅ‚a przy każdym ruchu jÄ™zyka (poÅ‚ykanie, mowa).
RolÄ… ortodonty jest wczesna diagnoza i przekazanie informacji do logopedy, który wprowadzi odpowienie ćwiczenia.
Nie zapominajmy o tym!
